डॉ. गजादान चारण “शक्तिसुत”

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
जोधपुर के महाराज गज सिंह एवं महारानी हेमलता राजे के कर कमलों से राज्य स्तरीय राजस्थान पद्य पुरस्कार प्राप्त करते हुए।
"राजस्थानी नागरी सम्मान 2018" पुरस्कार प्राप्त करते हुए।
डा. शक्तिदान जी कविया एवं ओंकार सिंह जी लखावत के साथ। प्रदर्शित पुस्तक - "राजस्थानी साहित्य रा आगीवाण - डा.शक्तिदान कविया"
चारण नारायण सिंहजी गाडण जन्म शताब्दी समारोह साहित्य पुरस्कार प्राप्त करते हुए।
महामहिम राज्यपाल श्री लालजी टंडन के हाथों श्री कन्हैयालाल सैठिया मायड़ भाषा सम्मान प्राप्त करते हुए

कवि परिचय

DrGajadanJiFeatureImage

जन्म: १५ मार्च १९७२
ग्राम: नाथूसर, तहसील: लूनकरनसर
जिला: बीकानेर (राजस्थान)

शिक्षा:-

  • स्नातकोत्तर (हिंदी) १९९६ महर्षि दयानंद सरस्वती विश्वविद्यालय, अजमेर
  • राज्य स्तरीय पात्रता परीक्षा (SLET) १९९७ विश्वविद्यालय अनुदान आयोग

शोध एवं सर्वेक्षण कार्य:-

  • “श्री नानूराम संस्कर्ता के साहित्य में ग्राम्यजीवन” विषय पर विद्यावाचस्पति (Ph.D.) उपाधि, २००८
    महर्षि दयानंद सरस्वती विश्वविद्यालय, अजमेर
    शोध-निर्देशक – डॉ. तेजसिंह जोधा
  • “श्री नानूराम संस्कर्ता के साहित्य में ग्राम्यजीवन” विषयक विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा स्वीकृत लघुशोध परियोजना (MRP) पूर्ण
  • “राजस्थानी लोकगीतों में सामाजिक समरसता एवं जीवनमूल्य” विषयक
    विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा स्वीकृत लघुशोध परियोजना (MRP) जारी
  • आसा बारठ प्राच्य साहित्य संरक्षण संस्थान, नाथूसर के मानद निदेशक के रूप में प्राच्य साहित्य सर्वेक्षण एवं संरक्षण का कार्य

सदस्यता:-

  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति जनहित प्रन्यास, बीकानेर – प्रबंध कार्यकारिणी सदस्य (वर्ष 2010-11 से)
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर (वर्ष 2011-12) – पांडुलिपि प्रकाशन सहयोग तदर्थ उपसमिति सदस्य
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर (वर्ष 2012-13) – सामान्य सभा एवं कार्यकारिणी सदस्य
  • श्री डीडवाना हिंदी पुस्तकालय, डीडवाना – सदस्य
  • डीडवाना महिला महाविद्यालय, डीडवाना – परामर्शदात्री समिति सदस्य
  • डीडवाना महिला महाविद्यालय, डीडवाना – साक्षात्कार मंडल सदस्य
  • डीडवाना विकास परिषद समिति – विशेष आमंत्रित सदस्य
  • आदर्श यूथ क्लब, नाथूसर – संरक्षक सदस्य
  • राज्य स्तरीय हिंदी वाद-विवाद प्रतियोगिता – आयोजन सचिव
  • महाविद्यालय में संचालित राष्ट्रीय सेवा योजना इकाई – कार्यक्रम अधिकारी
  • स्नातकोत्तर हिंदी विभाग – विभागाध्यक्ष
  • महाविद्यालय की यूजीसी समिति, छात्र-परामर्श, प्रवेश समिति, छात्रसंघ निर्वाचन मंडल, सांस्कृतिक कार्यक्रम समिति, वार्षिकोत्सव एवं पारितोषिक वितरण समारोह समिति, समयचक्र निर्माण समिति, परिसर सौंदर्यीकरण समिति, वार्षिक पत्रिका संपादन, सेंटर फॉर एक्सीलेंस समिति आदि का संयोजक/सदस्य

शैक्षणिक-प्रशैक्षणिक अनुभव:-

  • विद्यालय स्तर पर तृतीय श्रेणी शिक्षक के रूप में कार्य: दिनांक 10 जुलाई, 1995 से 18 सितम्बर, 2002 खंडशिक्षाअधिकारी कार्यालय, लूनकरणसर। (07 वर्ष)
  • महाविद्यालय व्याख्याता के रूप में स्नातक एवं स्नातकोत्तर स्तर पर अध्यापन कार्य – दिनांक 19 सितम्बर, 2002 से लगातार राजकीय बाँगड़ महाविद्यालय, डीडवाना। (11 वर्ष)
  • साक्षरता अभियान में दक्ष प्रशिक्षक के रूप में अनेक शिविरों में प्रशिक्षण का कार्य
  • लोक जुम्बिश परियोजना द्वारा संपादित शिक्षक-प्रशिक्षण शिविरों में हिंदी विषय के दक्ष प्रशिक्षक के रूप में कार्य।
  • शिक्षाकर्मी परियोजना द्वारा संपादित शिक्षक-प्रशिक्षण शिविरों में हिंदी विषय के दक्ष प्रशिक्षक के रूप में कार्य।
  • उरमूल सेतु संस्थान, लूनकरणसर द्वारा शिक्षण कौशल उन्नयन हेतु आयोजित मासिक बैठकों में हिंदी विषय-विशेषज्ञ के रूप में कार्य।

लेखन, संपादन एवं प्रकाशन:-

  • राजस्थानी निबंध संग्रह 2006 का संपादन राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा प्रकाशित
  • अखरावता आखर (राजस्थानी कविता संग्रह) मौलिक कृति 2012 राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति जनहित प्रन्यास, बीकानेर द्वारा प्रकाशित
  • लोकदेवता पाबूजी- भाग एक (राजस्थानी ) संपादन 2012 राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति जनहित प्रन्यास, बीकानेर द्वारा प्रकाशित
  • डॉ. शक्तिदान कविया (जीवनवृत्त) मौलिक कृति 2013 राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा विनिबंध लेखन योजनान्तर्गत प्रकाशित
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा प्रकाशित मंडाण संग्रह में रचनाएं प्रकाशित
  • राजकीय बाँगड़ महाविद्यालय, डीडवाना की वार्षिक पत्रिका “मरुविभा” का लगातार 10 वर्षों से संपादन
  • महाविद्यालय त्रैमासिक पत्रक परिसर दृष्टि का संपादन
  • सेठ नारायणदास बाँगड़ स्मृति अखिल राजस्थान हिंदी वादविवाद प्रतियोगिता से संबंधित स्मारिका “दिशाबोध” का संपादन
  • श्री गोपाल मंदिर, डीडवाना की स्मारिका का संपादन
  • आदर्श शिक्षक श्री परशुराम वर्मा अभिनंदन ग्रंथ का संपादन
  • राजस्थान हैंडबॉल एशोसिएशन की स्मारिका का संपादन
  • राष्ट्रीय एवं राज्य स्तरीय साहित्यिक पत्र-पत्रिकाओं में राष्ट्रभाषा हिंदी एवं मायड़ भाषा राजस्थानी में लगातार आलेख, कविताएं, कहानियां एवं समीक्षाएं प्रकाशित।
  • आकाशवाणी जयपुर, नागौर आदि केंद्रों से कविताएं एवं वार्ताएं प्रसारित
  • माध्यमिक शिक्षा बोर्ड, राजस्थान की वार्षिक पत्रिका में आलेख प्रकाशित
  • पाक्षिक पत्र राजस्थान मेघदूत, बोलता राजस्थान, युगपक्ष, कलमकला, भारतीय समाज, डीडवाना दर्पण तथा धरती का चिराग में स्तम्भ लेखन
  • कवि सम्मेलनों में काव्यपाठ एवं संचालन
  • विभिन्न साहित्यिक एवं सांस्कृतिक कार्यक्रमों का सफल संचालन
  • श्री करणी मंदिर निजी प्रन्यास, देशनोक की ओर से प्रायोजित “अखिल भारतीय डिंगल काव्यपाठ” का कई वर्षों से संयोजन-संचालन
  • विभिन्न राष्ट्रीय एवं राज्य स्तरीय संगोष्ठियों में पत्र वाचक एवं आमंत्रित अतिथि के रूप में सहभागिता
  • विभिन्न पत्र-पत्रिकाओं के विशेषांकों हेतु आलेख लेखन एवं प्रकाशन
  • विभिन्न साहित्यिक कृतियों की भूमिकाएं लेखन

संगोष्ठियों एवं कार्यशालाओं में सहभागिता:-
अंतर्राष्ट्रीय स्तर:

  • अंतर्राष्ट्रीय राजस्थानी समारोह, जयपुर (दिनांक 15-16 दिसम्बर, 2006) में सहभागिता

राष्ट्रीय स्तर:

  • महात्मा गाँधी स्नातकोत्तर महाविद्यालय, श्रीमाधोपुर (सीकर) में आयोजित एवं विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा प्रायोजित ग्राम विकास एवं ग्राम्यजीवन विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक 15-16 फरवरी, 2010) में पत्रवाचन (संगोष्ठी स्मारिका में प्रकाशित है) (विषय- बदलता ग्राम-समाज एवं भावी दिशाएं)
  • सेठ श्री सूरजमल तापड़िया आचार्य संस्कृत महाविद्यालय, जसवंतगढ़ में आयोजित एवं राजस्थान संस्कृत अकादमी द्वारा प्रायोजित क्रोध नियंत्रण: उपाय एवं उपादेयता विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक 03-05 मार्च, 2010) में पत्रवाचन (विषय- राजस्थानी लोकवांग्मय में क्रोध नियंत्रण के उपाय)
  • राजकीय लोहिया महाविद्यालय, चूरू में आयोजित एवं विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा प्रायोजित पर्यटन स्थलों की वर्तमान महत्ता विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक 23-24 अक्टूबर, 2010) में पत्रवाचन (संगोष्ठी स्मारिका में प्रकाशित है) (विषय- बीकोनर जिले के पर्यटन स्थलों की वर्तमान महत्ता)
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा आयोजित एवं केंद्रीय साहित्य अकादेमी, नई दिल्ली द्वारा प्रायोजित राजस्थानी संत एवं भक्ति साहित्य विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी कीरत रा सुर सांतरा (दिनांक 16-17 जनवरी, 2011) में पत्रवाचन (विषय- रामकथात्मक राजस्थानी रासो काव्य एवं रामरासो)
  • सौराष्ट्र विश्वविद्यालय, गुजरात एवं राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा प्रायोजित एवं झवेरचंद मेघाणी लोकसाहित्य केंद्र द्वारा बापूभारती आश्रम, राजकोट में आयोजित गुजरात तथा राजस्थान का लोकसाहित्य एवं संत-साहित्य विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक 06-07 अक्टूबर, 2012) में पत्रवाचन (विषय- राजस्थान का लोकसाहित्य एवं संत-साहित्य)
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा उदयपुर में आयोजित एवं झवेरचंद मेघाणी लोकसाहित्य केंद्र सौराष्ट्र विश्वविद्यालय, गुजरात प्रायोजित गुजराती अर राजस्थानी साहित्य में स्वतंत्रता रा सुर विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक …………2013) में पत्रवाचन (विषय- राजस्थान साहित्य में स्वातंत्र्य-चेतना)
  • जैनविश्वभारती विश्वविद्यालय, लाडनूं द्वारा आयोजित एवं विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा प्रायोजित आचार्य तुलसी के साहित्य में मूल्यबोध विषयक राष्ट्रीय कार्यशाला (दिनांक 30 अगस्त, 2013) में पत्रवाचन (विषय- आचार्य तुलसी के राजस्थान साहित्य में मूल्यबोध)
  • चूरू बालिका महाविद्यालय, चूरू द्वारा आयोजित एवं विश्वविद्यालय अनुदान आयोग द्वारा प्रायोजित स्वातंत्र्योत्तर हिंदी साहित्य: प्रवृत्तियां एवं चुनौतियां विषयक राष्ट्रीय संगोष्ठी (दिनांक 4-5 जनवरी, 2014) में सहभागिता एवं सत्र संयोजन

राज्य स्तर:

  • राष्ट्रीय सेवा योजना प्रकोष्ठ एवं प्रशिक्षण अभिविन्यास केंद्र, हरिश्चंद्र माथुर लोक प्रशासन संस्थान, जयपुर के संयुक्त तत्वावधान में आयोजित शांति, सद्भावना, विकास एवं युवा विषयक एक दिवसीय सम्मेलन (दिनांक 09 फरवरी, 2003) में सहभागिता
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति जनहित प्रन्यास, बीकानेर द्वारा आयोजित एवं राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा प्रायोजित पांडुलिपि प्रशिक्षण विषयक पांच दिवसीय कार्यशाला (दिनांक 17 से 21 सितम्बर, 2006) में सहभागिता
  • राष्ट्रभाषा हिंदी प्रचार समिति, श्री डूंगरगढ़ द्वारा आयोजित एवं राजस्थान साहित्य अकादमी, उदयपुर द्वारा प्रायोजित राजस्थान की समकालीन हिंदी कविता: स्वरूप ण्वं विकास विषयक राज्य स्तरीय.संगोष्ठी (दिनांक 08 से 09 अक्टूबर, 2010) में पत्रवाचन (वेबपत्रिका सृजनभारती में प्रकाशित)
  • राष्ट्रभाषा हिंदी प्रचार समिति, श्री डूंगरगढ़ द्वारा आयोजित एवं नागरी लिपि परिषद, नई दिल्ली द्वारा प्रायोजित देवनागरी लिपि की वैज्ञानिकता विषयक राज्य स्तरीय संगोष्ठी (दिनांक 07 अगस्त, 2011) में पत्रवाचन (विषय- देवनागरी लिपि की वैज्ञानिकता के विविध आयाम)
  • राष्ट्रभाषा हिंदी प्रचार समिति, श्री डूंगरगढ़ द्वारा आयोजित एवं संस्कृति विभाग राजस्थान, जयपुर द्वारा प्रायोजित राजस्थानी संस्कृति के विविध आयाम विषयक राज्य स्तरीय संगोष्ठी (दिनांक 26 से 27 नवम्बर, 2011) में पत्रवाचन (विषय- राजस्थानी संस्कृति का प्राण: लोकसाहित्य )
  • राष्ट्रभाषा हिंदी प्रचार समिति, श्री डूंगरगढ़ द्वारा आयोजित एवं संस्कृति विभाग राजस्थान, जयपुर द्वारा प्रायोजित राजस्थानी संस्कृति विषयक राज्य स्तरीय संगोष्ठी (दिनांक 23 मार्च, 2013) में पत्रवाचन (विषय- संस्कृति के सामाजिक सरोकार )

आकाशवाणी वार्ता एवं गोष्ठियां:-

  • आकाशवाणी केंद्र, नागौर द्वारा आयोजित स्थापना दिवस काव्य-गोष्ठी का संचालन एवं रचनापाठ (रिकार्डिंग दिनांक 01/10/2012 एवं प्रसारण 04/10/2012)
  • आकाशवाणी केंद्र, जयपुर द्वारा एकल काव्यपाठ – रिकार्डिंग दिनांक 12 जून एवं प्रसारण दिनांक 21 जून, 2012
  • आकाशवाणी केंद्र, नागौर द्वारा आयोजित राजस्थानी काव्य-गोष्ठी का संचालन एवं रचनापाठ – सीधा प्रसारण दिनांक 01 जुलाई, 2012
  • आकाशवाणी केंद्र, जयपुर द्वारा आयोजित राजस्थान दिवस की पूर्व संध्या पर श्रोताओं के समक्ष आयोजित कवि सम्मेलन का संचालन एवं रचनापाठ (रिकार्डिंग दिनांक 29 मार्च एवं प्रसारण दिनांक 30 मार्च, 2012)
  • आकाशवाणी केंद्र, नागौर द्वारा आयोजित राजस्थान दिवस कार्यक्रम में रचनापाठ – सीधा प्रसारण दिनांक 30 मार्च, 2012

पत्र-पत्रिकाओं में प्रकाशित आलेख एवं रचनाएं:-

  • विद्यालय परिवेश एवं बालक का विकास शोध आलेख माध्यमिक शिक्षा बोर्ड राजस्थान, अजमेर के बोर्ड-जर्नल में प्रकाशित (अंक ………2004)
  • मानव मन के अंतः को स्पर्श करते रिपोर्ताज शोध आलेख जोधपुर शब्दसेतु संस्थान की हिंदी त्रैमासिक सृजन भारती पत्रिका में प्रकाशित (जनवरी-मार्च, 2010 पृष्ठ सं. 18 से 25)
  • अटूट आत्मविश्वास का दूसरा नाम विवेकानंद शोध आलेख विवेकानंद केंद्र कन्याकुमारी की हिंदी त्रैमासिक केंद्र भारती पत्रिका में प्रकाशित (अप्रेल, 2010 पृष्ठ सं. 23-24)
  • बदलता ग्राम-समाज एवं भावी दिशाए शोध आलेख महात्मा गाँधी स्नातकोत्तर महाविद्यालय, श्रीमाधोपुर राष्ट्रीय संगोष्ठी स्मारिका में प्रकाशित (फरवरी, 2010, पृष्ठ सं. 69-)
  • राजस्थान की समकालीन हिंदी कविता शोध आलेख वेबपत्रिका सृजनभारती में प्रकाशित (अक्टूबर, 2010)
  • लोक की अमूल्य निधि मीरा शोध आलेख मीरा पंचशती समारोह समिति, मेड़ता की समारोह पुस्तिका में प्रकाशित (2004 पृष्ठ सं. 87-88)
  • राजस्थानी साहित्य मांय नागौर जिलै रो योगदान शोध आलेख राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की मासिक पत्रिका जागती जोत में प्रकाशित (मार्च, 2006 पृष्ठ सं…….)
  • डा. अस्तअली खाँ मलकाण री साहित्य-साधना शोध आलेख राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की मासिक पत्रिका जागती जोत में प्रकाशित ( अंक जुलाई, 2012 पृष्ठ सं. 182)
  • कवि कानदान कल्पितस्मृति विशेषांक में ‘सुर ले लीनी सीख’ नामक संस्मरण राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की मासिक पत्रिका जागती जोत में प्रकाशित (जून 2006 पृष्ठ सं. 120-124)
  • गुजरात यात्रा संस्मरण ‘गढ़ ऊँचो गिरनार’ राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की मासिक पत्रिका जागती जोत में प्रकाशित ( अंक दिसम्बर, 2012 पृष्ठ सं. 84-)
  • मरुप्रकृति रा चतुर चितेरा: साहित्यमहोपाध्याय नानूराम संस्कर्ता राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की मासिक पत्रिका जागती जोत में प्रकाशित ( अंक नवम्बर, 2012 पृष्ठ सं. 10-)
  • नानूराम संस्कर्ता: व्यक्तित्व एवं कृतित्व शोध आलेख हिंदी त्रैमासिक कृति ओर में प्रकाशित ( अंक ………..)
  • राजस्थानी मासिक माणक के कवि अर कवितावां स्तंभ में रचनाएं प्रकाशित (अंक जनवरी, 2012 पृष्ठ सं. 14-)
  • राजस्थानी त्रैमासिक राजस्थली में ‘‘हंसी री कविता रै नाम माथै कविता री हंसी’’ आलेख प्रकाशित (अंक………………)
  • हिंदी पाक्षिक भारतीय समाज के पुस्तकाकार विशेषांक में ‘‘उपभोक्तावादी संस्कृति में साहित्य की दिशा’’ आलेख प्रकाशित (अंक जुलाई, 2013)
  • राजकीय बाँगड़ महाविद्यालय, डीडवाना द्वारा प्रकाशित दिशाबोध पत्रिका में ‘‘व्यक्तित्व विकास एवं वाद-विवाद प्रतियोगिताएं’’ आलेख प्रकाशित (अंक 2006 पृ. 43-46)
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर द्वारा प्रकाशित राजस्थानी निबंध संग्रह 2007 (संपादन नाहटा एवं चारण) में ‘‘बातां तणां बिनाण’’ आलेख प्रकाशित (पृष्ठ 162-167)

अन्य:-

  • राजस्थान-गुजरात अंतरप्रांतीय बंधुत्व-यात्रा (दिनांक 04 अक्टूबर से 09 अक्टूबर, 2012) के लिए अकादमी द्वारा मनोनयन एवं चुनिंदा बीस साहित्यकारों के दल के साथ पत्र-वाचन, काव्यपाठ, शोध-समीक्षा, विमर्श इत्यादि सभी कार्यक्रमों में सक्रिय सहभागिता
  • केंद्रीय साहित्य अकादेमी, नई दिल्ली की ओर से बाल साहित्यकार पुरस्कार राजस्थानी वर्ष 2013 के लिए गठित प्रारंभिक पैनल परामर्शदाता के रूप में मनोनयन एवं सुचारू रूप से कार्य संपादन
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की ओर से अकादमी पुरस्कार योजना वर्ष 2011-12, 2012-13 एवं 2013-14 के लिए निर्णायक के रूप में मनोनयन एवं सुचारू रूप से कार्य संपादन
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की ओर से दिए जाने वाले सबसे बड़े पुरस्कार महाकवि पृथ्वीराज राठौड़ पुरस्कार के लिए गठित समीक्षक सूची (क्रिटिक-पैनल) में मनोनयन
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की ओर से आयोजित राजस्थानी युवा रचनाकार सम्मेलन, आबूपर्वत (दिनांक 15-16 दिसम्बर, 2012) के उद्घाटन सत्र का संयोजन एवं चर्चा-परिचर्चा में सहभागिता
  • राजस्थानी भाषा, साहित्य एवं संस्कृति अकादमी, बीकानेर की ओर से आयोजित नागौर जिला साहित्यकार सम्मेलन, डीडवाना (दिनांक 17 नवम्बर, 2012) में संयोजकीय दायित्व का निर्वहन

साहित्यिक पुस्तकों की भूमिका एवं समीक्षा लेखन:-

  • राजस्थानी साहित्यकार श्री पवन पहाड़िया की काव्य-कृति बधाउड़ो में भूमिका लेखन (………..)
  • राजस्थानी मंचीय साहित्यकार श्री भँवरजी भँवर की काव्य-कृति धिन धरती राजस्थानी में भूमिका लेखन (……………)
  • राजस्थानी प्रवासी साहित्यकार श्री हनुमानमल डुढाणी की कृति अनुभव री आरसी में भूमिका लेखन (राजस्थानी साहित्य एवं संस्कृति जनहित प्रन्यास, बीकानेर से प्रकाशित, 2013 पृष्ठ सं. )
  • राजस्थानी त्रैमासिक राजस्थली के आमंत्रण पर श्री ओम पुराहित कागद की काव्यकृति पंचलड़्यां की पुस्तक समीक्षा बगत सूं बंतळ री खेंचळ करती पंचलड़्यां प्रकाशित (अंक जनवरी-मार्च, 2012 पृष्ठ सं. 53)
  • राजस्थानी मासिक जागती जोत के आमंत्रण पर श्री भवानी सिंह पातावत की निबंधकृति राजस्थान रा सूरमा की पुस्तक समीक्षा गरबीलै इतियास री गीरबैजोग गाथा प्रकाशित (अंक मार्च 2013, पृष्ठ सं. 137)
  • राजस्थानी त्रैमासिक राजस्थानी गंगा के आमंत्रण पर श्री मंगत बादल की निबंधकृति सावण सुरंगो ओसर्यो की पुस्तक समीक्षा लोकजीवण री सबळी ओळखाण प्रकाशित (अंक.जून 2012, पृष्ठ सं. 81)
  • राजस्थानी त्रैमासिक राजस्थानी गंगा के आमंत्रण पर श्री श्याम महर्षि की काव्यकृति सोनल बेळू रो समंदर की पुस्तक समीक्षा प्रकाशित (अंक………………)
  • राजस्थानी मासिक जागती जोत के आमंत्रण पर श्री मंगत बादल की निबंधकृति बात री बात की पुस्तक समीक्षा राजस्थानी लोजीवण री सबळी ओळखाण प्रकाशित (अंक अगस्त 2013, पृष्ठ 113)

आमंत्रित वक्ता के रूप में व्याख्यान

  • राजकीय महाविद्यालय, नीम का थाना युवा विकास केंद्र के आमंत्रण पर व्यक्तित्व विकास में संप्रेषण की भूमिका विषयक व्याख्यान (दिनांक 24.02.2010)
  • राजकीय महाविद्यालय, रतनगढ़ युवा विकास केंद्र के आमंत्रण पर संप्रेषण कौशल विषयक व्याख्यान (दिनांक 15.12.2010)
  • राजकीय महाविद्यालय, तारानगर युवा विकास केंद्र के आमंत्रण पर संप्रेषण कौशल विषयक व्याख्यान (दिनांक. 23.10.2010)
  • राजकीय लोहिया महाविद्यालय, चुरू युवा विकास केंद्र के आमंत्रण पर संप्रेषण कला एवं व्यक्तित्व विकास विषयक व्याख्यान (दिनांक 09.11.2011)
  • कुचामन हिंदी पुस्तकालय, कुचामन सिटी के विवेकानंद जयन्ति समारोह में मुख्यवक्ता के रूप में स्वामि विवेकानंद विषयक व्याख्यान (12 जनवरी, 2010)
  • बाबा नरहरिदास पीजी महाविद्यालय, नेछवा के हिंदी दिवस समारोह में मुख्यवक्ता के रूप में हिंदी भाषा और हमारा अनुभव संसार विषयक व्याख्यान (दिनांक………………)
  • डीडवाना महिला महाविद्यालय, डीडवाना में आयोजित संगोष्ठी में राष्ट्रीय एकता में युवाशक्ति की भूमिका विषयक व्याख्यान (दिनांक. 30.11.2010)
  • डीडवाना महिला महाविद्यालय, डीडवाना में आयोजित संगोष्ठी में समाज सेवा में महिलाओं की भूमिका विषयक व्याख्यान (दिनांक 21.12.2009)

सम्प्रति:-
व्याख्याता – महाविद्यालय शिक्षा, राजस्थान स्नातकोत्तर हिंदी विभाग, राजकीय बाँगड़ महाविद्यालय, डीडवाना
सम्पर्क:-
“साकेत” केशव कॉलोनी
स्टेशन रोड़, डीडवाना- 341303
जिला- नागौर (राजस्थान)
दूरभाष: 09414587319
ईमेल: shaktisut@gmail.com

कवि डॉ. गजादान चारण की रचनाओं के लिए कविता/आलेख के शीर्षक पर क्लिक करें।

डा. गजादान चारण की प्रशंसा में अन्य कवियों के उद्गार इस प्रकार हैं:-

गजादानजी गजब री, तांणी डिंगल़ तोफ।
आखर गोल़ा ऊफणै, खटकै जिण रै खोफ।।
डिंगल़ रे डणकार री, सिखर बढाई शान।
साहित में रत सूरमो, देवीसुत गजदान।।
करनादे ! अरजी करूं, पडूं तिहारै पाय।
गुणसागर गजदान री, सदा करीजो स्हाय।।
गण तूटै रूठै गुरू, छुटै कविता छंद।
कसर जोड पूरी करै, गजब कवि गजबंध।।
~~मोहन सिह जी रतनू

सांप्रत शुभकारीह, जसधारी रो जन्मदिन।
सगळै इकसारीह, शोभा थारी शक्तिसुत।।

इत्र, गुलाल अशेष, चित्र लेत सब चाव सूं।
गुणनिधि मित्र गजेश, पन्द्रह मार्च पवित्र प्रब।।

धिन कवेश बीकाण धर, नाथूसर निज नेस।
आसावत अमरेश रो, गुणियण सुतन गजेस।।

उर उपासना ऊरजा, चिरजा छंद अछेह।
सोहे गिरिजा शारदा, गजादान रै गेह।।01।।
सुकवि प्रवक्ता शक्तिसुत, आसावत अनुराग।
गजादान अद्भुत्त गुणी, वित्त संजुत्त वडभाग।।02।।
~~डॉ शक्तिदान कविया

UdgarShaktiDanJi2
UdgarShaktiDanJi1
Udgar1

दूहा
सिध सिरी सरब ओपमा, थिर नाथूसर थांन।
राजत रोहड़ वंस में, गढ़वी घण गुणवांन।।1।।
आसाणंद ईशर अठै, दिपिया मरुधर देस।
वातां अखियातां वहै, जातां जुगां विशेष।।2।।
धिन ईशर परमेसरा, भल आसाणंद भाग।
अनमी धरता आपरी, पगां जिकण निज पाग।।3।।
आसा ईशरदास री, क्रीत हलै चहुं कूंट।
भरिया गाडा भार में, उणरा सुजस अखूट।।4।।
रोहड़ नै राठौड़ दुह, सजिया मरुधर शीष।
नर नीपजिया नखतरी, बिलकुल विसवा बीस।।5।।
पीढ़ी-पीढ़ी प्रगटिया, वीर कवि विद्वान।
उण ओळी में आज दिन, गुण गाढ़े गजदांन।।6।।
भाषण भणणों भाव सूं, अदभुत लिखण अमाम।
तें कीधो रोहड़ तिलक, नाथूसर रौ नाम।।7।।
संचालक मोटी सभा, बीच फबै विद्वान।
निरखै श्रोता नेह सूं, गजादांन गुणवान।।8।।
हेम तणो संचो हुवो, मोती जड़िया मांय।
आखर लिख अख़रावता, सिन्धू बिन्दु समाय।।9।।
सुणियां मन सुख संचरै, परघल बाधै प्रीत।
आसावत अणमोल है, गजधर थारा गीत।।10।।
~~भंवर पृथ्वीराज रतनू दासोड़ी।।

बब्बर जेम ई जब्बर धूंसत ओ गज दान साहित्य बजायौ।
खब्बर लेवण जाय खळ्ळक री कब्बर झूट री जाय खुदायौ।
भाय गयौ भल भाव रो भळ्ळक पल्लक मांय नै पाठ पढायौ।
घाट ई घाट रो ग्यान चख्योडौ ओ लट्ठ लियां ई कपट्ट उघाड्यौ।।

वाह गजादान सा टणका रचाव री लख लख दाद।
~~वीरेन्द्र लखावत।

दासोडी गिरधर दिपै, भारोडी हिमतेस।
नाथूसर गज नीपजै, नरपत खाँण नरेस।।
~~मोहन सिंह जी रतनू

Loading

One comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.