रंगभर सुंदर श्याम रमै – स्वामी ब्रह्मानंद जी

जर्मन यूनिवर्सिटी में चारण साहित्य के कंठाभरण और श्री स्वामीनारायण संप्रदाय के सद्गुरु श्री ब्रह्मानंद स्वामी(लाडूदानजी आसिया) रचित छंद गाए पढाए जाते है। उदाहरण स्वरूप प्रस्तुत है ब्रह्मानंद स्वामी द्वारा रचित रेणकी छंद की वहाँ के छात्रों द्वारा दी गई प्रस्तुति:
।।छंद – रेणकी।।
सर सर पर सधर अमर तर अनसर,करकर वरधर मेल करै।
हरिहर सुर अवर अछर अति मनहर, भर भर अति उर हरख भरै
निरखत नर प्रवर प्रवरगण निरझर, निकट मुकुट सिर सवर नमै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
झणणणणण झणण खणण पद झांझर, गोम घणा गणणण गयणै।
तणणण बज तंत ठणण टंकारव,रणणण सुर धणणण रयणै।
त्रह त्रह अति त्रणण ध्रणण बज त्रासा,भ्रमण भमर वत रमण भ्रमै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
झट पट पर उलट पलट नटवत झट, लट पट कट घट निपट ललै।
कोकट अति उकट गति धुन कट, मन डरमट लट लपट मलै।
जमुना तट प्रगट अमट अट रट जूट, सूर पट खेखट तेण समै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
धमंधम अति धमक ठमत पद घूमर,धमधम फळ सम होत धरा।
भ्रम भ्रम वत विषय परिश्रम व्रत भ्रम, खमखम दम अहि विडुम खरा।
गम गति अति अगम निगम न लहत गम, नटवत रमझम गम मन में।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
गत गत पर ऊगत तूगत नृत प्रियगत, रत उनमत चित वधत रति।
तत पर घ्रत नचत उचत मुख थैथत, आब्रत अत उत भ्रमत अति।
धिधितत गत वजत मृदंग सुर उपजत, कृत भ्रत नर तम अतंत क्रमै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
ढल ढल रंग प्रगल अढल जन पर झल,झल अल कल तेज झरै।
खलखल भुज चूड़ चपल अति खमकत, कान कतोहल प्रबल करै।
वलवल गल हस्त तु मल चल चितवल, जुगल जुगल प्रति रंग भरै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
सरवस वस मोह दरस सुरथित शशि, अरस परस त्रस चरस अति।
कसकस पट हुलस विलस चित आकृष, रस बस खुश हस वरस रति।
ट्रस नव रस सरस भयो ब्रह्मानंद, अनरस मनस तरस अथमै।
घण रव पर फरर धरर पद घुघर, रंगभर सुंदर श्याम रमै।।
।।दोहा।।
एक निशि ससी उदित अति, हुय मन अधिक हुलास।
जमुना तट व्रज नार जुत, रच्यो मनोहर रास।।
~~स्वामी ब्रह्मानंद जी
।।છંદ – રેણકી।।
સર સર પર સધર અમર તર, અનસર કરકર વરધર મેલ કરે,
હરિહર સૂર અવર અછર અતિ મનહર, ભર ભર અતિ ઉર હરખ ભરે,
નિરખત, નર પ્રવર, પ્રવરગણ નિરઝર, નિકટ મુકુટ શિર સવર નમે,
ઘણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી…રે….
ઝણણણણણ ઝણણ ખણણ પદ ઝાંઝર, ગોમ ઘણા ગણણણણ ગયણે
તણણણ બજ તંત ઠણણણ ટંકારવ, રણણણ સુર ધણણણ રયણે
ત્રહ ત્રહ અતિ ત્રણણ ધ્રણણ બજ ત્રાંસા, ભ્રમણ ભમર વત રમણ ભ્રમે.
ઘણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી…રે…..
ઝટ પટ પર ઉલટ પલટ નટવત ઝટ, લટ પટ કટ ઘટ નિપટ લલે
કોકટ અતિ ઉકટ ત્રુકટ ગતિ ધિન કટ, મન ડરમટ લટ લપટ મલે.
જમુના તટ પ્રગટ અમટ અટ રટ જૂટ, સૂર પટ ખેખટ તેણ સમે,
ઘણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી….રે….
ધમંધમ અતિ ધમક ઠમક પદ ઘૂઘર, ધમધમ ફળ સમ હોત ધરા,
ભ્રમ ભ્રમ વત વિષય પરિશ્રમ વ્રત ભ્રમ, ખમ ખમ દમ અહી વિડૂમ ખરા,
ગમ ગતિ અતિ અગમ નિગમ ન લહત ગમ, નટવત રમઝમ ગમ મન મેં
ધણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી….રે…
ગત ગત પર ઊગત તૂગત, નૃત, પ્રિયગત રત ઉનમત, ચિત્ત વધત રતિ,
તત પર ઘ્રત નચત ઉચત મુખ થૈથત, આબ્રત અત ઉત ભ્રમત અતિ,
ધિધીતત ગત વજત ભ્રદંગ, સૂર ઉધધત, કૃત ભ્રત નર તમ અતંત ક્રમે,
ધણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગ ભર સુંદર શ્યામ રમે જી…. રે….
ઢલ ઢલ રંગ પ્રગલ અઢલ જન પર ઝલ ઝલ અણ કલ તેજ ઝરે
ખલખલ ભૂજ ચુડ ચપલ અતિ ખલકત કાન કતોહલ પ્રબલ કરે,
વલવલ ગલ હસ્ત તુ મલ ચલ ચિતવલ, જુગલ જુગલ પ્રતિ રંગ જમે
ધણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી….રે….
સરવસ વસ મોહ દરસ સુરથિત શશિ, અરસ પરસ ત્રસ ચરસ અતિ
કસકસ પટ હુલસ વિલસ ચિત આક્રશ, રસ બસ ખુસ હસ વરસ રતિ,
ટ્રસ નવ રસ સરસ ભયો બ્રહ્માનંદ, અનરસ મનસ તરસ અધમે,
ધણ રવ પર ફરર ધરર પદ ઘૂઘર, રંગભર સુંદર શ્યામ રમે જી….રે….
।।દોહા।।
એક નિશિ સસી ઉદિત અતિ , હુંય મન અધિક હુલાસ
જમુના તટ બ્રજ નાર જુત, રચ્યો મનોહર રાસ
~~સ્વામી બ્રહ્માનંદ
Listen to Anubha Gadhvi to hear this chand